Przystąpienie do udziału w przetargu wymaga wielu wysiłków. Poza czasem przeznaczonym na zapoznanie się z warunkami i przygotowaniem oferty często trzeba poświęcić również pieniądze potrzebne na zabezpieczenie wadium.

Instrumenty takie jak poręczenia wadialne pozwalają zmniejszyć koszty oraz pozwalają zwiększyć płynność finansową firm, ponieważ w 100% zastępują gotówkę w procesie składania ofert i następnie ich realizacji.

Czego dowiesz się z tego artykułu?

1. Co to jest poręczenie wadialne?
   1. Kto może udzielać poręczeń?
   2. Poręczenie a gwarancja wadialna
2. Jak działają poręczenia?
   1. Jakie dokumenty są wymagane we wniosku?
3. Kto może ubiegać się o poręczenie?
4. Wady i zalety poręczeń wadialnych
5. Gdzie i jak kupić poręczenie?

Co to jest poręczenie wadialne?

Poręczenie jest jedną z kilku dopuszczalnych form wadium określoną w zapisach ustawy "Prawo zamówień publicznych". To alternatywa dla zabezpieczenia w formie gotówki. Poręczenie ma postać pisemnego oświadczenia, które Wykonawca dołącza do oferty.

Poręczenie wadialne to umowa między Poręczycielem (np. bankiem lub innym podmiotem) a Zamawiającym, w której poręczyciel zobowiązuje się przekazać drugiej stronie środki w przypadku, gdy Wykonawca:

• nie wykona prawidłowo zapisów umowy zawartej między nim a Zamawiającym albo
• nie wypełni zobowiązań dotyczących szkód, które powstały w czasie trwania gwarancji lub obowiązków z tytułu rękojmi.

Kto może udzielać poręczeń?

Do wniesienia wadium w postaci poręczenia potrzebna jest instytucja, która zaświadczy, że Wykonawca jest wiarygodny. Zabezpiecza ona interes Zlecającego i w przypadku, gdy okaże się być inaczej, wypłaca mu określoną należność.

Poręczeń mogą udzielać:

• banki,
• spółdzielcze kasy oszczędnościowo - kredytowe (SKOK),
• podmioty, o których mowa w art 6b ust 5 pkt 2 ustawy z dnia 9 listopada 2000 r. o  utworzeniu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości.

Z trzech powyższych najbardziej znane są poręczenia bankowe (gwarancje bankowe). To jedna z bezpieczniejszych form wadium - działalność banków i zasady udzielania przez nie poręczeń są określone w ustawie Prawo bankowe. Dzięki temu Zamawiający ma większą pewność, że wadium zostanie wypłacone, gdy zajdzie taka potrzeba.

Poręczenia SKOK nie są zbyt popularne. Spółdzielcze Kasy Oszczędnościowo- Kredytowe podlegają innym przepisom prawa niż banki, przez co ich wiarygodność jest znacznie niższa, a wartość poręczenia trudniejsza do określenia.

Natomiast podmiotem z ostatniego punktu może być np. Fundusz Poręczeń Kredytowych, który podobnie jak bank lub SKOK ma możliwość udzielania poręczeń wadialnych. Pod tą nazwą kryje się sieć organizacji, które wspierają przedsiębiorców np. działających na terenie określonego województwa. Zasady udzielania poręczeń przez fundusz określone są w art. 45 ust. 6 pkt 5 oraz art. 148 ust. 1 pkt 5 wspomnianej wcześniej ustawy "Prawo zamówień publicznych" z dnia 29 stycznia 2004 roku.

Po nowelizacji zapisów prawa dot. zamówień publicznych od dnia 1.01.2021 r. wycofano możliwość składania poręczenia wadialnego bankowego i SKOK.

Poręczenie a gwarancja wadialna

Poza poręczeniem jednym ze sposobów zabezpieczenia może być również gwarancja. Oba dokumenty może wystawiać bank i oba mają tę samą funkcję - czym się różnią?

Główną różnicą między gwarancją a poręczeniem jest lista instytucji, które mogą wystawiać takie dokumenty. Gwarancję możesz uzyskać tylko w banku lub Towarzystwie ubezpieczeniowym. W przypadku poręczeń wadialnych są to wszystkie wymienione w poprzednim punkcie podmioty.

Proces uzyskania poręczenia jest zwykle szybszy niż w przypadku gwarancji. Poręczenia często dostępne są "od ręki" zaraz po złożeniu dokumentów i uiszczeniu odpowiedniej opłaty. Dodatkowo ten sposób zabezpieczenia nie wpływa na zdolność kredytową Wykonawcy. Dzięki temu może on brać udział w kilku przetargach jednocześnie bez konieczności zamrażania dużej ilości środków i bez ograniczeń związanych ze zdolnością kredytową.

Jak działają poręczenia?

Po sprawdzeniu warunków dotyczących wadium przetargu, w którym chcesz wziąć udział, skontaktuj się z wybraną instytucją, która może udzielić poręczenia wadialnego.

W większości przypadków procedura rozpoczyna się od sprawdzenia, czy poręczyciel może udzielić Ci pakietu wadialnego. Pakiet to limit poręczeń, które możesz uzyskać w danym okresie (zwykle jest to 12 miesięcy). A jak wygląda cały proces krok po kroku?

1. Przedstawiasz wniosek o pakiet poręczeń wraz z kompletem wymaganych dokumentów.
2. Pracownicy instytucji analizują przekazane przez Ciebie wnioski i oświadczenia.
3. Po analizie wystawiana jest decyzja o przyznaniu pakietu.
4. Składasz wniosek o poręczenie wadialne dla konkretnego przetargu.
5. Przeprowadzania jest kolejna analiza dot. przedstawionego wniosku
6. Instytucja wydaje decyzję o przyznaniu poręczenia.

Po wydaniu pozytywnej decyzji wpłacasz określoną kwotę, podpisujesz stosowne dokumenty i odbierasz poręczenie. Możesz je dołączyć do dokumentacji przetargowej lub dostarczyć osobno przed końcem terminu składania ofert.

Wadium wygasa po podpisaniu umowy i wniesieniu zabezpieczenia, gdy wygrasz przetarg. W przeciwnym wypadku traci ważność po określonym w jej zapisach terminie (zwykle 90 dni), gdy wycofasz ofertę lub przetarg zostanie nierozstrzygnięty, bądź unieważniony. Po wygaśnięciu zwracasz dokumenty do instytucji, które je wystawiła.

Gdy Wykonawca nie wywiąże się z umowy, Zamawiający występuje do Poręczyciela o wypłatę wadium. Po wypłacie określonej kwoty Wykonawca spłaca ją na warunkach określonych w umowie zawartej z Poręczycielem.

Jakie dokumenty są wymagane we wniosku?

Lista może się nieco różnic w zależności od instytucji udzielającej poręczenia. Zwykle znajdziesz na niej:

• wniosek o przyznanie pakietu poręczeń;
• dokumenty z podstawowymi danymi o firmie (np. wpis z ewidencji działalności gospodarczej, odpis z KRS, umowy spółki itp.);
• dokumenty potwierdzające zdolność kredytową, oświadczenia majątkowe itp.;
• wniosek o poręczenie w wybranym przetargu z dokumentami wymaganymi do tej części analizy.

Wszystkie informacje na temat koniecznej dokumentacji znajdziesz w regulaminach i na stronach ofertowych instytucji oferujących poręczenia.

Kto może ubiegać się o poręczenie?

W zależności od podmiotu udzielającego poręczenia warunki mogą nieco się różnić. W przypadku skorzystania z oferty Funduszu Poręczeń Kredytowych ograniczeniem może być lokalizacja biznesu (instytucje te udzielają wsparcia dla podmiotów z określonych regionów) oraz wielkość biznesu (zwykle współpracują z sektorem MŚP).

Standardowo, jak w większości procedur związanych z produktami finansowymi powinieneś wykazać brak zaległości podatkowych i zobowiązań np. w postaci kredytów. Kluczowym jest pozytywne przejście oceny ryzyka podczas analizy wniosku o poręczenie.

Wady i zalety poręczeń wadialnych

Główną zaletą poręczenia wadialnego jest zachowanie własnych środków, które w przypadku standardowego wadium w postaci pieniężnej zostałyby "zamrożone" na koncie Zlecającego.

W porównaniu do innych typów zabezpieczenia wadium można je zdobyć w miarę szybko i bez zmniejszania zdolności kredytowej.

Wadą jest jednak przejście procesu weryfikacji, który wciąż wydłuża całą procedurę ofertową.

Gdzie i jak kupić poręczenie?

Możesz zgłosić się bezpośrednio do wybranej instytucji: banku, oddziału Funduszu Poręczeń Kredytowych lub placówki SKOK.

Możesz też skorzystać z wyszukiwarki poręczeń wadialnych PozyskajFinansowanie.pl. W naszym systemie znajdziesz oferty z różnych regionów i instytucji. Dzięki temu po wykupieniu pakietu możesz w kilku kliknięciach porównać warunki różnych Poręczycieli i wybrać najkorzystniejszą propozycję.

Przejdź do wyszukiwarki >>

Sprawdź, też:

• Gwarancja wadialna
• Dofinansowanie do szkoleń
• Pożyczka obrotowa dla firm